जब व्यक्तिभित्र नकारात्मक भावको विकास हुन्छ । तब तनाव, निराशा जस्ता धेरै समस्याहरुले जन्म लिन थाल्छन्। यस्तो अवस्थामा, तिनीहरूलाई कसरी जोगाउने र जीवनलाई सकारात्मक बनाउने भन्ने बारेमा सिक्नु आवश्यक छ । मानव जातिले आज नकारात्मक सोच र भावनाहरुलाई सामान्य रुपमा ग्रहण गर्न थालेका छन् ।

जसका कारण मान्छेमा तनाव, चिन्ता, उदासिनता र निराशालाई सामान्य मान्न थालिएको छ । संसारमा प्रत्येक व्यक्तिको दिमागमा केही नकारात्मक भावको विकास भइरहेको हुन्छ, जसलाई हामीले अहिले सामान्य मान्न थालिएको छ । चाखलाग्दो कुरा त यो छ कि यसका बावजुद कोही पनि आफ्ना विचार र भावनाहरू नकारात्मक छन् भनेर विश्वास गर्न तयार छैनन् ।

नकारात्मक विचारहरू किन आउँछन् ?
भनिन्छ जस्तोको संगत हुन्छ मान्छेमा यस्तै भावनाको विकास हुन्छ । कुनै नकारात्मक घटना वा नकारात्मक व्यक्तिलाई हेरेर वा सुनेर विपरीत विचारधाराको जन्म दिन थालेपछि दिमागमा नकारात्मक भावको सुरुवात हुन्छ । यदि तपाईंको एक साथीमा हृदयघातको समस्या छ र निद्रामा मरेको सपना मात्रै देख्छ भने तपाईंको छातीमा हल्का समस्या भयो भने मात्रै पनि तपाईंमा नकारात्मक विचारहरू आउन थाल्छन् ।

यदि गम्भीर परिस्थितिहरू नजिकको आफन्तको जीवनमा देखा पर्छ भने पनि त्यसमा धेरै अघि गएर हामीले खराब कल्पनाहरू गर्न थाल्छौं ।आज संसारमा जताततै नकारात्मक ऊर्जा बढिरहेको छ । यसको परिणाम स्वरूप मान्छे प्रभावित हुने गरेको छ । नकारात्मक विचारहरूलाई सम्हाल्दा सम्हाल्दै उसमा पनि नकारात्मक भावको विकास हुन्छ ।

नकारात्मक विचारहरू कसरी हटाउने
केही भावनाहरू नकारात्मक विचारहरूसँग सम्बन्धित हुन्छन् । जस्तै क्रोध, निराशा आदिले दिमागमा बास बस्न थालेपछि यसलाई हटाउन मुस्किल हुने गर्छ । जसरी विचारहरू दबाइन्छन् त्यसैगरी उनीहरूको दिमागलाई नकारात्मक भावले घेरा हाल्न थाल्छ । त्यसकारण सकेसम्म दिमागमा सबै सकारात्मक विचारहरूलाई मात्रै प्रवेश दिनुपर्छ । जसरी उज्यालो अँध्यारोमा परिणत हुन्छ, अन्धकार स्वतस् अदृश्य हुन्छ, त्यस्तै सकारात्मक विचारहरूले नकारात्मक विचारहरू हटाउन सुरू गरौं । सकारात्मक विचारहरू विकास गर्न, व्यक्तिले बुद्धि र जीवनको बारेमा सकारात्मक भएर सोच्न थाल्नुपर्छ । आध्यात्मिक पठनले सकारात्मक सञ्चालको लागि धेरै मद्दत गर्छ।

नकारात्मक सोचलाई सकारात्मकतामा बदल्न सिक्नुहोस्
नकारात्मक सोचलाई सकारात्मक बनाउनको लागि सबैभन्दा पहिले आफूभित्र रहेको सकारात्मक पक्षलाई ध्यान दिनुहोस् । तपाईंले गरेको साना साना भए पनि प्रगतिलाई ठूलो बनाएर सोच्नुहोस् । हल्का आफूप्रति नै अभिमानी बन्नुहोस् र आफ्ना सकारात्मक बानीहरूलाई एक एक गरेर कोट्याउने प्रयास गर्नुहोस् । आफूलाई मन पर्ने गीत गजलहरू सुन्नुहोस् । यसमा पनि तपाईंले आफूलाई एक सम्पन्नशाली व्यक्तिको रूपमा सम्झनुहोस् । यसरी तपाईं जे सोच्नुहुन्छ त्यसलाई महत्‍वदिएर सुन्नुहोस् ।
सकारात्मक सोचका लागि सकारात्मक वातावरण

सकारात्मक सोचका लागि सकारात्मक वातावरण सिर्जना गर्नु महत्त्वपूर्ण हुन् छ। तपाईंको कोठा, घर सफा र व्यवस्थित राख्नुहोस् । टेबुलमा धुलो फाईलहरूको थुप्रो, पुस्तकहरू यत्रतत्र छरिएका छन् भने त्यो हटाउनुहोस् । अव्यवस्थित कोठाले दिमागलाई निराश बनाउँछ। कोठाको रंगले सोच्ने क्षमतामा पनि असर गर्छ।

सेतो रंगले शुद्धता र आध्यात्मिकताको भावनाहरू सिर्जना गर्दछ। खैरो रंगले शीतलता, रातो रंगले उत्साह, दिमागमा जोस र शक्ति प्रदान गर्दछ। कालो रंगले निराशा र आलस्य उत्पन्न गर्छ । गुलाबी, नीलो, हरियो यी सबै रंगहरूले मुडलाई राम्रो बनाउन मद्दत गर्छ। घरलाई जति सक्दो उज्यालो बनाउनुहोस् । घरमा मीठो र पुरानो गीतहरू प्ले गरिराख्नुहोस् । जसले तपाईंमा उत्साह भर्न सक्छ ।

मानसिक स्वास्थ्यको लागि पनि समय लिनुहोस्
यदि तपाईंले आफ्नो मानसिक स्वास्थ्यको लागि एक दिनभरिमा एक घण्टा खर्च गर्नुभयो भने दिमाग सकारात्मक ऊर्जाको साथमा सधैं प्रसन्न रहनेछ। सम्भव भएसम्म बिहान सफा र शान्त कोठामा बस्नुहोस् र केही समय ध्यान गर्नुहोस्। तपाईंको जीवनको उद्देश्यको बारेमा सोच्नुहोस् । नयाँ विचारहरू सिर्जना गर्नुहोस् र तिनीहरूमा प्रतिबिम्बित गर्नुहोस् । यसले जीवनमा गतिशीलतामा ल्याउँछ। साथै, उत्साह पनि भर्नेछ ।